Bài chắn là một trong những trò chơi dân gian trí tuệ đòi hỏi người chơi phải hiểu sâu luật, đặc biệt là hệ thống các cước ù chắn. Việc nắm vững các cước ù không chỉ giúp bạn tránh phạm luật mà còn tăng khả năng thắng lớn trong mỗi ván. Bài viết dưới đây tổng hợp chi tiết các cước ù chắn, cách xướng và cách tính điểm mới nhất, giúp người chơi dễ dàng áp dụng trong mọi phiên bản chơi chắn hiện nay.
Tổng quan về các cước ù chắn
Theo 789Win, trong bài chắn, hai mục tiêu quan trọng của người chơi là tạo được các bộ chắn, cạ và đạt điều kiện để ù. Khi một người chơi đạt điều kiện ù hợp lệ, ván bài kết thúc và họ là người thắng. Tùy vào cấu trúc bộ bài, cách xướng và các bộ đặc biệt, điểm số thu về có thể rất chênh lệch.
Ù rộng
Ù rộng là dạng ù phổ biến nhất trong bài chắn. Khi bài trên tay và dưới chiếu đã có tối thiểu 6 chắn hoặc 3 cạ và chỉ còn thiếu một quân què để hoàn thiện bộ. Nếu quân rút từ nọc kết hợp đúng với quân què còn thiếu, người chơi sẽ ù rộng.
Hiểu đơn giản hơn, ù rộng xảy ra khi bài đã gần hoàn thiện và chỉ chờ đúng 1 lá để hình thành chắn hoặc cạ cuối cùng.
Ù chờ
Ù chờ là trường hợp người chơi chỉ thiếu duy nhất một quân để hình thành bộ chắn hoàn chỉnh. Bạn sẽ phải “chờ” đúng một lá bài còn thiếu để kết thúc ván.
Ù bạch thủ
Ù bạch thủ là dạng ù mang tính đặc biệt và giá trị cao hơn ù rộng. Bài trên tay + bài dưới chiếu gồm 5 chắn, 4 cạ và một quân què. Khi bạn rút nọc hoặc có người đánh ra đúng quân bài hợp với quân què này, bạn sẽ ù bạch thủ.
Cách xướng ù chắn chính xác
Xướng ù là bước quan trọng quyết định bạn có được tính điểm đúng hay bị phạt. Không ít người chơi mắc lỗi xướng thừa hoặc xướng thiếu dẫn đến mất điểm đáng tiếc.
Các quy tắc xướng ù chắn
Theo tham khảo từ những người tham gia casino 789Win, khi xướng, bạn cần tuân theo thứ tự sau để đảm bảo hợp lệ:
- Hô tên các quân thông và chì trước.
- Xướng đúng các loại ù tương ứng: thiên ù, địa ù, ù bòn, chíu ù…
- Nếu có nhiều cước ù kết hợp, bạn phải xướng theo thứ tự ưu tiên.
Ù chắn có tính “gà”
Ù có gà là những cước có điểm và dịch cao hơn, thường mang lại giá trị ăn lớn:
- Ù bòn bạch thủ: Có 5 chắn và chờ một quân lẻ để tạo chắn thứ 6.
- Ù bòn bạch thủ chi: Có 5 chắn và 1 quân chi lẻ, nhưng chỉ tính khi xuống bài.
- Thập thành: Bộ bài gồm đủ 10 chắn — một trong những cước giá trị cao.
- Kính tứ chi: Có 16 lá đen và 4 lá chi – điểm rất lớn.
- Bạch định: Bộ bài toàn quân đen (20 quân).
- Tám đỏ: Có 8 lá đỏ trong bộ bài.
- Bạch thủ chi: Ù bằng quân chi và hoàn thiện chắn.
Ù chắn không có gà
Đây là các dạng ù thông thường và mức điểm nhẹ hơn:
- Ù suông: Ù không có kèm cước gì đặc biệt.
- Ù chắn thông: Người chơi tiếp tục ù ở hai ván liên tiếp.
- Ù chì: Quân ù nằm đúng cửa chì.
- Ù thiên: Chia bài xong là ù ngay.
- Ù địa: Rút nọc hoặc chưa rút mà đã ù.
- Chiếu ù: Có 3 quân giống nhau và chiếu thêm được quân thứ 4.
- Ù 8 đỏ: Khi bộ bài có 8 quân đỏ.
- Ù lèo: Gồm các quân cửu vạn – chi chi – bát sách.
- Ù tôm: Bộ tam sách – tam vạn – thất văn.
Tính điểm tổng khi xướng ù chắn
Số điểm tổng quyết định mức tiền mà người thua phải trả. Cách tính được quy định rõ ràng như sau:
- Xướng một cước: Điểm tổng bằng điểm của cước duy nhất đó.
- Xướng nhiều cước: Điểm tổng = điểm cước lớn nhất + tổng số dịch của các cước còn lại.
- Cước Thập thành: Điểm tổng = điểm thập thành + các cước có gà + dịch của các cước khác.
Cách tính điểm và dịch từng cước ù
Các mức điểm và dịch chuẩn được áp dụng hiện nay bao gồm:
- Suông: 2 điểm, không dịch.
- Thông, Trì, Thiên khai, Chiếu, Bòn: 3 điểm – 1 dịch.
- Thiên ù, Địa ù, Chiếu ù, Ù bòn, Bạch thủ, Tôm: 4 điểm – 1 dịch.
- Bạch thủ chi: 6 điểm – 3 dịch.
- Lèo: 5 điểm – 2 dịch.
- Bạch định: 7 điểm – 4 dịch.
- Tám đỏ: 8 điểm – 5 dịch.
- Thập thành / Kính tứ chi / Phá thiên: 12 điểm – 9 dịch.
- Hoa rơi cửa phật – Cá lội sân đình: 20 điểm – 17 dịch.
- Ngư ông bắt cá: 30 điểm.
Nắm rõ các cước ù chắn, cách xướng và cách tính điểm là điều kiện quan trọng giúp bạn chơi chắn hiệu quả, tránh bị phạt và tận dụng tối đa cơ hội thắng lớn. Dù bạn là người mới hay người chơi lâu năm, việc cập nhật lại hệ thống cước ù luôn mang lại lợi thế chiến thuật rõ rệt. Hy vọng bài viết giúp bạn hiểu sâu hơn về luật ù chắn và có những giây phút giải trí thú vị khi chơi bài.
